Ülkemizde yıllardır milyonlarca kişiden alınan hesap işletim ücreti artık son buldu. Danıştay 15. Dairesi tarafından, çok sayıda banka müşterisini bir hayli yakından alakadar eden bir karar verildi. Danıştay, bankaların müşterilerinden hesap işletim ücreti talep etmesini düzenleyen yönetmelik hükmünün iptal edilmesi yönünde karar verdi. 3 Ekim 2014 tarihli olarak yürürlüğe girmiş olan Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere Dair Usul ve Esaslarla Alakalı Yönetmeliğin 10 ve 13. maddelerinin hükümlerinin bir bölümünün iptali istemiyle açılan davada Danıştay tüketici lehine karar verdi.
Danıştay 15. Dairesi, bankaların tüketicilerden hesap işletim ücreti talep etmesine yönelik olan hükmünün oy birliğiyle iptali yönünde karar aldı. Danıştay 15 Daire, yönetmeliğin “nakit avans çekim ücreti, tahsis ücreti, kurum ve kuruluşlarına yapılan ödemelere” ilişkin olan hükmün iptal edilmesi isteğinin ise reddi yönünde karar almıştır.
Bankalar tarafından alınan tahsis ücretinin de iptal edilmesi yönünde oy kullanan iki üye hakim kullanmış oldukları karşı oy yazısında, ” Kredi veren kuruluşların müşterilerinden aldıkları tahsis bedelinin, gerek özelliği gerek unsurları ve gerekse haklı, makul ve belgelendirilebilir olan bir ücret olduğunun ortaya konulamamış olduğu, yönetmeliğin, tahsis bedelinin alınmasına dair bölümün hukuki ve dayanağı kanuni düzenlemeye uygunluk bulunmadığı ve mevcut düzenlemenin de iptalinin gerekli olduğu görüşü ileri sürüldü.
Danıştay 15. Darisenin Kararı
Danıştay tarafından ortaya konulan kararda, tüketiciden alınacak olan bedel, masraf ve komisyonlar BDD tarafından belirlenirken, kanunun gereğine ve tüketicinin korunması maksadına uygun olup olmadığının denetlemeye tabi tutulmasının önem arz ettiği ifade edildi.
Merkez Bankası tebliğinin bankave finans kurumlarının müşterilerinden faiz haricinde menfaat ve ücret almasına olanak tanıdığının hatırlatıldığı kararda, şu izahlara yer verildi;
” Çağımızın modern toplum hayatında ve de ekonomik şartlarında önemli bir konuma sahip durumda olan bankave finansal kurumların, ekonomik büyümeyi finanse etmekte oldukları ve sürdürülebilir nitelikteki sağlıklı ekonomilerin temelini meydana getirdikleri gerçeği yadsınamaz. Bu sebeple kamusal gözetim ve denetim altına alınan bankalar ve finansal kurumların, tüketici kredilerinden kaynaklı olan bir takım harcamalarını, yalnızca faiz kalemi kapsamında yansıtmasının beklenemeyeceği, yönetmelik doğrultusunda belirlenmiş olan sınırlar içinde makul, haklı ve belgeli olmak şartlarının gerçekleştirilmesi koşuluyla bir kısım harcama ve bedelleri tüketicilerden isteyebilecekleri mevzuatça uygun görülmektedir”.
Tahsis Ücreti İsteyebilirler
Kredi gereksiniminin sağlanmasına imkan veren sistemin işletilmesi ve operasyonel süreçlerin yönetilmesi gayesiyle bankalar müşterilerinden tahsis ücreti talep edebilecek bedeller arasında belirlenmesinde yasaya uygunsuzluk görülmediği vurgulanmış olan kararda, finans kurumlarının haftanın her günü hizmet sağlaması sebebiyle finansman masrafı dışında kira, bakım, teknik servis gibi giderlere katlanmak durumunda oldukları, bu masrafların karşılığı olarak “nakit avans çekim bedeli” tüketicilerden istenebilecek kalemler arasında belirlenmesinin mevzuata uygunsuzluk taşımadığı belirtildi.
“Finans ve bankakuruluşları tarafından yapılan zorunlu masrafların, kanundan ve diğer mevzuattan kaynaklanması halinde tüketici bu harcamaları karşılamak mecburiyetindedir”. Denilen kararda, banka tarafından tüketiciden tahsil edilen masrafların, alakalı kamu kurum ya da kuruluşuna ödenmekte olduğu, bankaların bu durum neticesinde hiç bir kazanımlarının olmadığı ve ” kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan ödemelerin” tüketicilerden istenecek bedeller arasında belirlenmesinde yasaya aykırılık görülmediği aktarıldı.
Hesap İşletim Ücreti İptal Edildi
Danıştay 15. Daire kararında, hesap işletim ücreti ile alakalı dava konusu yönetmelik tarafından net bir tanım yapılmadığı fakat davalı BDDK’nın savunma dilekçesinde , ” bu bedelin” hesabın işletilmesinden dolayı kaynaklı bir ücret olarak hesap ile alakalı muhasebe kayıtlarının tutulması, kontrolü ve devam ettirilebilmesinden kaynaklı olan giderler olarak tanımlandığı ifade edildi. Kararda, yönetmelikte, hesap işletim bedelinin, hesap sayısı ile bağlantılı olmadan tüketici doğrultusunda tahakkuk ve tahsil edileceğinin vurgulanmış olduğu hatırlatıldı.
Hesap işletim bedelinin, hesabın tutarı, hesap sayısı, hesaptaki işlem sayısı gibi konular dikkate alınmadan yalnızca tüketici bazında alındığına dikkati çeken kararda, davalı idarenin savunması esnasında ifade edilen konuların ” hesap işletim bedeli”nin dayanağı olarak kabul göremeyeceği vurgulandı.
Kararda, şu yönde bir değerlendirme yapıldı;
” Açıkça nedeni gösterilip niteliği ortaya konulamayan ‘hesap işletim bedeli‘ alınmasını öngören düzenleme, ilişkili yönetmeliğin dayanağı olan 6502 sayılı Kanun’un 4/3. maddesi beraberinde bu husus da yerleşik yargı kararları kapsamında ücret, komisyon ve giderlerin haklı, makul ve belgeli olması gerekli olduğu kriterlerine uygunsuzluk teşkil etmektedir”.
HESAP İŞLETİM ÜCRETİ İADESİ ve ÖDEMİŞ OLDUĞUNU HESAP İŞLETİM ÜCRETİNİN GERİ ALINMASI İÇİN BİZE ULAŞINIZ.
Bankalardan hesap işletim ücretini geri almak ve ödenmiş olan hesap ücretlerinin iadesi hakkında verilen bu Danıştay kararı son derece tüketici lehine ve doğru bir karardır. Finans kuruluşları bundan böyle bu ücreti alamayacaklardır ancak yeni bir isimle yeni bir masraf kalemi olarak ileriki günlerde karşımıza çıkar mı bekleyip göreceğiz.